Manisch-depressiviteit (Bipolaire stoornis)

TWEE BELANGRIJKE DISCLAIMERS:

Deze webpagina is alleen bedoeld als kennismaking. Ik ben geen dokter. Als je zelf met ziekte en handicap te maken krijgt, ga dan te rade bij een arts.
Ik doe mijn best om mijn informatie uit betrouwbare bronnen te halen. Niettegenstaande is het altijd mogelijk dat er ergens een fout insluipt. Als je een fout vindt, mag je mij dat steeds laten weten.

De stoornis

Manisch-depressiviteit of bipolaire stoornis is een stoornis waarbij men in twee uitersten schijnt te leven: depressieve periodes wisselen af met manie. De stoornis lijkt een beetje op Borderline, maar terwijl de patiënt bij Borderline nogal snel van stemming wisselt, duren de periodes van manie en depressie in regel langer (weken of maanden). Andere persoonlijkheidsstoornissen van Borderline, bijvoorbeeld zelfverminking, komen bij manisch-depressiviteit meestal niet voor. Ongeveer 2 tot 3 % van de Mensen heeft een Bipolaire Stoornis; als één van de Ouders een Bipolaire Stoornis heeft, hebben de kinderen tussen de 10 en 15 % kans om eveneens Bipolair te zijn.

Kenmerken en gevolgen

In manische perioden is de patiënt (overdreven) gelukkig en leeft hij/zij op een snel tempo. Kenmerken van de manie zijn: overactiviteit, verminderde behoefte aan slaap maar ook grootheidswaanzin, impulsiviteit, uitputting en zelfs wanen en/of hallucinaties. De patiënt beseft dikwijls niet dat hij/zij een stoornis heeft, wat de behandeling flink bemoeilijkt.
In depressieve perioden is de patiënt depressief. Dit kan ontaarden in moedeloosheid, zelfhaat en/of zelfmoordgedachten (die soms ook uitgevoerd worden).

Verschillende types

Men spreekt van een Bipolaire I-stoornis als de patiënt minstens één manische periode en 1 of meer depressies heeft gehad, óf alleen maar manische periodes.
Een Bipolaire II-stoornis kenmerkt zich dan weer door depressieve en hypomanische periodes (hypomanie is een soort "lichte versie" van een manie).
Een Cyclothyme stoornis is een vorm die zich uit in periodes van hypomanie, afgewisseld met (lichte) depressie.
Verder is er ook nog de Bipolaire stoornis niet anders omschreven: dit zijn stoornissen die niet in één van de bovenstaande stoornissen passen, maar er wel kenmerken van hebben.

Bij de Bipolaire Stoornis spreekt men van Rapid Cycling als de Persoon 4 of meer periodes in één jaar tijd doormaakt.

Oorzaken

Tegenwoordig gaat men ervan uit dat een bipolaire stoornis multifactorieel overerft. Dit is sjieke taal voor een combinatie van Erfelijke aanleg en andere (mogelijke) oorzaken:

Storingen in de biochemische huishouding. Van bepaalde stoffen is geweten dat zij de stemming kunnen beïnvloeden. Bij een tekort of een overvloed van deze stoffen kunnen maniën of depressies ontstaan.
Psychologische factoren: een verstoorde ouder-kindrelatie, een verstoord onthechtingsproces, ...

Waarom hebben deze mensen het soms moeilijk?

Dit ligt voor de hand. Een manie leidt dikwijls tot uitputting omdat de patiënt teveel hooi op zijn vork neemt. Dat een depressie niet leuk is, hoef ik hier ongetwijfeld niet te vermelden.
Voor de omgeving is het niet gemakkelijk om met een manisch-depressief persoon te leven. De manies kunnen ook voor anderen nogal vermoeiend zijn, en bij depressie bestaat het gevaar van zelfdoding.

Hoe worden manisch-depressieve mensen geholpen?

Gemakkelijk is de behandeling niet. Zoals eerder gezegd beseffen manische mensen niet altijd dat ze aan een stoornis lijden.
Veel medicatie is beschikbaar. Angstremmers en antipsychotica kunnen helpen. Er bestaan zelfs medicijnen die de extreme stemmingen wat kunnen normaliseren. Met het gebruik van antidepressieva moet men voorzichtig zijn - soms kunnen deze een manie uitlokken.
Psychotherapie en voorlichting over de stoornis kunnen de patiënt met zijn/haar manisch-depressiviteit leren leven.

Meer op deze link

In Nederland vind je Plusminus op https://plusminus.nl. Zij doen aan informatie en lotgenotencontact, en komen op voor Mensen met een Bipolaire stoornis.

Terug naar de lijst met Handicaps