Dissociatie

TWEE BELANGRIJKE DISCLAIMERS:

Deze webpagina is alleen bedoeld als kennismaking. Ik ben geen dokter. Als je zelf met ziekte en handicap te maken krijgt, ga dan te rade bij een arts.
Ik doe mijn best om mijn informatie uit betrouwbare bronnen te halen. Niettegenstaande is het altijd mogelijk dat er ergens een fout insluipt. Als je een fout vindt, mag je mij dat steeds laten weten.

De stoornis

Dissociatie, vroeger ook aangeduid als Meervoudige Persoonlijkheidsstoornis, is een psychische toestand die zich kenmerkt door de schijnbare aanwezigheid van twee of meerdere persoonlijkheden in één mens. Cijfers spreken van een voorkomen van één op de honderd; 90 % van de Dissociatie-patiënten is vrouw. Zo'n 3 tot 5 % van de psychiatrische patiënten heeft Dissociatie.
Dit is géén Psychose of Psychosegevoeligheid! Bij Psychose(gevoeligheid) is de realiteitsbeleving verstoord (wanen); bij Dissociatie is dit niet het geval.

Heeft een mens met Dissociatie werkelijk meerdere persoonlijkheden?

Daarover is er niet altijd een overeenstemming tussen verschillende dokters en geleerden. Mijn bronnen vertelden me dat deze "deelpersoonlijkheden" geen echte afzonderlijke personen zijn, maar eerder deelaspecten van de persoonlijkheid van de patiënt.

In hoeverre verschillen de "deelpersoonlijkheden" van elkaar?

Dit kan heel ver gaan. Elke deelpersoon kan afzonderlijke kenmerken hebben: een eigen leeftijd, naam, karakter, en zelfs een eigen seksuele geaardheid of lichamelijke kenmerken (bijvoorbeeld de reactie op bepaalde medicatie)! Anderzijds is dit niet altijd noodzakelijk; sommige identiteiten "beperken" zich tot stemmen in het hoofd van de patiënt.

Oorzaak

Dikwijls (in ongeveer 90 % van de gevallen) is de patiënt als jong kind emotioneel/seksueel/lichamelijk mishandeld geweest. Dit heeft een trauma veroorzaakt, en de Dissociatie zou dan een soort "natuurlijk afweermechanisme" zijn tegen een mishandeling waaraan de persoon in kwestie niet kon ontsnappen. De patiënt ontwikkelt dan uit zichzelf deelpersoonlijkheden die wél tegen het trauma bestand zijn.

Andere vormen van Dissociatie

De meest voorkomende en, door de nogal "spectaculaire" symptomen, ook de meest bekende dissociatieve stoornis, is de Dissociatieve Identiteitsstoornis (vaak afgekort tot DIS), waarbij de patiënt twee of méér afwisselende persoonlijkheden schijnt te hebben. Ter volledigheid vermeld ik hier de andere (DSM V-erkende) dissociatieve stoornissen:

Dissociatieve Amnesie: een soort "extreme vergeetachtigheid": de patiënt kan zich opvallende dingen niet meer herinneren. Dit komt vaak voor bij trauma's: getuige zijn van een ramp of misdaad, ... bekend hierbij is de Dissociatieve Fugue: het Franse "fugue" betekent "vlucht". De patiënt vergeet wie hij is, zijn leven, waar hij woont, ... dit openbaart zich in de vlucht waarvan sprake. Hij gaat ergens naartoe en bouwt zich een nieuw bestaan op.
Depersonalisatiestoornis: deze patiënten ervaren het eigen lichaam (en soms zelfs de wereld rondom zich) als "niet echt", "droombeelden", "illusies", ...
Andere Gespecificeerde Dissociatieve Stoornis: ook wel afgekort tot AGDS. De "restgroep", zeg maar: de Dissociaties die niet in één van de voorgaande categorieën passen.

Waarom hebben mensen met Dissociatie het soms moeilijk?

Afgezien van de symptomen is er nog steeds een controverse over de stoornis op zich. Kennelijk zijn er nog dokters, psychiaters en psychologen die het bestaan van Dissociatie ontkennen...

Hoe worden ze geholpen?

Aangepaste psychotherapie kan hierin helpen. Deze therapie omvat onder meer traumaverwerking en het leren omgaan met de verschillende identiteiten.

Terug naar de lijst met Handicaps