Gefeliciteerd! Je hebt een "Easter egg" ontdekt!
Het dagboek van Anne Frank
Anne Frank is door haar dagboek en dood ongetwijfeld het meest bekende slachtoffer van de shoa (vroeger holocaust genoemd). Over haar leven en dood ga ik hier niet uitweiden - er bestaan talloze boeken en andere websites die deze informatie geven, veel beter dan ik ooit zou kunnen doen. Deze pagina gaat over haar dagboek.
Anne schreef in haar dagboek van 12 juni 1942 tot 1 augustus 1944. Na Anne's arrestatie hebben Miep Gies en Bep Voskuijl haar dagboek bijgehouden, en later weer teruggegeven aan vader Otto Frank, de enige overlevende van de schuilers. Het was Anne's wens om na de oorlog haar dagboek te publiceren onder de titel Het Achterhuis. Dat is dan ook postuum gebeurd, maar niet helemaal oorspronkelijk: Anne was zelf begonnen met het omwerken van haar dagboek met het oog op een latere publicatie. Toen haar vader Otto Frank het dagboek wou laten uitgeven hebben de uitgevers gevraagd om bepaalde passages (over seksualiteit en de Duitsers) weg te laten. Het is eigenlijk pas vrij recent dat haar dagboek volledig gepubliceerd werd.
Vele mensen denken bij het dagboek van Anne Frank meteen aan thema's als verdraagzaamheid, vrede en naastenliefde. Ik ga niet ontkennen dat Anne pacifistisch was; zelfs tijdens het onderduiken bleef ze geloven in de goedheid van de Mens (dat heeft ze letterlijk geschreven). Toch ga ik hier liever niet te diep op deze thema's in. Talloze scholen hebben het dagboek in hun godsdienstlessen opgenomen, dus daaromtrent is er al meer dan genoeg informatie dunkt me. Anne's boek heeft voor mij persoonlijk nog een andere betekenis: de overgang van kind naar puber en volwassene.
In nauwelijks twee jaar tijd heeft Anne een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Door haar leeftijd begon ze stilaan te puberen, zoals ze dat zeggen, en het onderduiken heeft haar ontwikkeling nog versneld (of, beter gezegd, geforceerd). Sommigen beweren zelfs dat ze bij haar deportatie al vrouw was, hoewel me dat persoonlijk wat overdreven lijkt. Maar Anne's ontwikkeling is inderdaad opvallend. Voor ze onderdook schreef ze ronduit en luchtig over haar klasgenoten en haar "aanbidders". In de loop van haar schuilperiode kwam ze in haar puberteit terecht en ging ze door verschillende fasen die we ook bij pubers van vandaag terugvinden: conflicten met de volwassenen (generatiekloof), de moeilijke relatie met haar ouders - vooral haar moeder, en filosofische vragen omtrent haar karakter en de wereld rondom haar. Net als de hedendaagse jeugd beleefde ze haar eerste kus, haar eerste "echte" vriendje en haar eerste maandstonden. Dit alles maakte ze heel intens mee en dat riep in haar dagboek talloze gevoelens en vragen op.
In die zin denk ik dat haar dagboek ook vandaag nog een steun kan zijn voor opgroeiende kinderen. Opgroeien was in 1942 al niet gemakkelijk (laat staan opgroeien als onderduiker in de oorlog!) en dat is er vandaag niet op verbeterd, integendeel. Het feit dat Anne in 1942 dezelfde vragen en problemen had als de jeugd van vandaag kan onze pubers een hart onder de riem steken.
Wat geenszins betekent dat ik afbraak wil doen aan het thema van oorlog en vervolging. Ook in die zin is Anne's dagboek van groot belang, omdat de shoa en de oorlog niet vergeten mogen worden.
Wistjedatjes
- Oorspronkelijk had Anne's dagboek niet het succes van vandaag. Volgens Het Beste heeft een uitgever het boek zelfs afgewezen met als uitleg: "Het schijnt mij, dat het meisje geen speciale invalshoek heeft, die dit boek uittilt boven het niveau van een curiosum."
- Er wordt beweerd dat Anne's oudere zus Margot ook een dagboek heeft bijgehouden. Dit is echter nooit teruggevonden.